Yumurtalık ameliyatı, genellikle yumurtalıklarda gelişen kistlerin tedavisinde kullanılan bir cerrahi yöntemdir. Yumurtalıklarda oluşan kistler her zaman ameliyat gerektirmese de bazı durumlarda cerrahi müdahale kaçınılmaz olabilir. Bu ameliyat, kistleri çıkarmak için uygulanan ve kistektomi olarak adlandırılan bir prosedürdür. Ameliyat, kapalı yani laparoskopik veya açık cerrahi yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Ameliyat türü, yumurtalıklardaki sorunun doğasına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak seçilir.

Yumurtalıklarda gelişen kistlerin tedavisinde her zaman yalnızca kistin çıkarılması yeterli olmayabilir. Örneğin, kistte kanser riski varsa, kistin yanı sıra yumurtalık ve rahim de alınabilir. İyi huylu kistlerde dahi, kistin çıkarılması mümkün olmayabilir ve bu durumda da yumurtalık ve rahim alınabilir. Kistin etrafında yapışıklık oluşmuşsa ve yumurtalıklarda sağlam doku gözlenemiyorsa, yumurtalığın da alınması gerekebilir.

Kistektomi ameliyatı, ortalama olarak bir saat içinde tamamlanır. Eğer ameliyat laparoskopi yöntemiyle gerçekleştirilmişse, hastanın hastanede kalış süresi daha kısa olur. Hasta genellikle bir gün hastanede tutulur ve ertesi gün taburcu edilir. Açık ameliyat tercih edilerek gerçekleştirilen yumurtalık ameliyatlarında ise hasta en az 3 gün boyunca hastanede kalır.

Yumurtalık ameliyatlarında tercih edilen laparoskopi tekniğinde, hastanın göbek deliği altından ve kasık bölgesine yakın bir yerden 1 santim boyutunda delikler açılır. Açılan deliklerden yumurtalıklardaki kistler çıkarılır. Kesiler çok ufak olduğu için hastanın ameliyat sonrası iyileşme süreci daha rahat geçer ve hasta fazla ağrıya maruz kalmaz. Her iki yöntemde de ameliyat genel anestezi altında yapılır ve eğer ekstra bir sorun yoksa ortalama bir saat kadar sürer. Hastanın genel sağlık durumu, yaşı ve kilosu ameliyat sürecini etkileyebilir. Toparlanma süresi daha kısa olduğu için uygun hastalarda genellikle laparoskopi yöntemi tercih edilir. Günümüzde açık ameliyata nazaran laparoskopi daha fazla kullanılmaktadır. Ancak, kist çok büyükse, hasta hamileyse, aşırı kiloluysa veya karın içinde kanama varsa laparoskopi yöntemi tercih edilmez ve bu durumda açık ameliyat yapılır.

Yumurtalık ameliyatlarından sonra, hasta kendini rahat hissettiğinde ve ağrıları tamamen geçtiğinde, doktor tarafından bir kısıtlama getirilmemişse cinsel ilişkiye girebilir. Açık ameliyatlarda bu süre genellikle bir aydır. Bir ay sonunda doktor herhangi bir sorun görmezse bu yasağı kaldırabilir. Ameliyattan sonra kadınlar genellikle 20-30 gün sonra adet görmeye başlarlar. Ancak, ameliyat öncesi adet döngüsü önemlidir; ameliyat öncesi adet döneminden yaklaşık bir ay sonra, herhangi bir sorun yoksa adet görülebilir.

Ameliyat türü ne olursa olsun bazı durumlarda yalnızca yumurtalıklarda oluşan kistin alınması mümkün olmayabilir. Bu gibi vakalarda kistle beraber yumurtalığın da tamamen alınması gerekebilir. Bu durumlar şunlardır:

Yumurtalık ameliyatlarında yumurtalıklar tamamen çıkarılmışsa kistin tekrarlama olasılığı yoktur. Ancak, yumurtalığın yalnızca biri alınmışsa diğer yumurtalıkta kist oluşabilir. Ameliyat anında yumurtalık bırakılarak yalnızca kist alındığında aynı yumurtalıkta tekrar kist oluşma olasılığı vardır. Ameliyat özellikle çikolata kistlerine yönelik yapılmışsa tekrarlama olasılığı yüksektir.

Ameliyat açık yöntem kullanılarak gerçekleştirilmişse, hasta 2-3 gün hastanede gözetim altında tutulur ve ardından taburcu edilir. Kapalı ameliyatta ise hasta genellikle bir gün sonra taburcu edilir. Kapalı ameliyatta iyileşme süreci daha kısadır ve hasta günlük yaşamına birkaç gün içinde dönebilir. Açık ameliyatta ise iyileşme süreci kapalı ameliyata göre daha uzun sürer.