Tümör ameliyatı, vücudun çeşitli bölgelerinde gelişen, kanser teşhisi konulan ve iyileştirilmesi amaçlanan tümörlerin alınması veya onarılması işlemini kapsayan bir cerrahi müdahale türüdür. Kanser hastalarında temel tedavi yöntemlerinden biridir. Tümör, genellikle vücut dokusunda oluşan, ilgili bölgede şişliğe neden olan, iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) dokulara verilen addır. Tümörler, vücutta amaçsız bir şekilde çoğalabilir ve tüm doku ve organlarda gelişebilir. İyi huylu tümörlerde kanser riski bulunmazken, kötü huylu tümörler kanser olarak adlandırılır. Kötü huylu tümörler vücutta ilerledikçe farklı doku ve organlara yayılabilir. Bu duruma tıpta metastaz denir. İyi huylu tümörler ise yayılım göstermez ve oluştuğu doku dışına çıkmaz.

Tümör vücudun her alanında oluşabilir ve tedavisinde klinik bulgular ile hastanın yaşı oldukça önemlidir. Tümörün incelenmesi sonucu kötü huylu olduğu veya başka alanları etkileyebileceği tespit edilirse, ameliyat gerekli olabilir. İyi huylu tümörlerde de, eğer çok büyüme fark edilirse, tümör ameliyatla alınabilir. Tümör ameliyatları, çeşitli nedenlerden dolayı yapılabilir.

Kanserli tümörün vücutta farklı doku veya alanlara yayılma ihtimali saptanmışsa, tümörün ameliyat ile alınması gerekebilir. Örneğin, hastada genetik polip rahatsızlığı varsa, bu rahatsızlığın gelecekte kolon kanserine dönüşme riski çok yüksektir. Bu gibi olasılıklardan korunmak için doktor, tümörün ameliyat ile alınmasını uygun görebilir.

Vücutta herhangi bir alanda oluşan tümörün kanserli mi yoksa kansersiz mi olduğunu anlamak için tümörün alınması gerekebilir. Bu, doğru tanı konulmasını sağlar.

Bazen tümör ameliyatları, yaşam kalitesini artırmak amacıyla yapılabilir. Örneğin, tümör sinir veya kemiğe baskı uygulayarak kişide ciddi şikayetlere yol açabilir. Bu gibi durumlarda, kişinin yaşam kalitesini artırmak amacıyla tümör ameliyatla alınır.

Bu ameliyat tekniği, kanser hücrelerine veya kansere dönüşecek hücrelere uygulanır. Hücreleri dondurmak veya tamamen ortadan kaldırmak amacıyla likit nitrojen püskürtücü veya soğuk sonda türü bir madde kullanılır.

Cerrah, yüksek frekansta bir elektrik akımıyla deri veya ağızda oluşan tümörü etkisiz hale getirebilir.

Kanserli tümörleri küçültmek veya buharlaştırmak amacıyla uygulanan bir cerrahi yöntemdir. Yüksek şiddette ışınlar kullanılan lazer cerrahi, birçok tümör tedavisinde kullanılmaktadır.

Deri veya göz kenarı gibi hassas bölgelerde gelişen kanserli tümörü almak veya nereye kadar ilerlediğini saptamak için kullanılan bir cerrahi türüdür. Mohs cerrahisi ile kanserli tümör katmanlar halinde çıkarılır. Çıkarılan tümör cerrah tarafından mikroskop altında incelenir. İşlem, anormal dokuların hepsi alınana kadar devam eder.

Cerrah, ufak kesiler açarak bölgeyi bir monitörden inceler. İlgili alanda ufak delikler açılır ve bu deliklerden bölgeye ufak bir kamera gönderilir. Tüm işlem bu deliklerden gerçekleştirilir. Laparoskopik cerrahi, hasta ve doktor açısından oldukça konforludur. İyileşme süreci diğer ameliyat tekniklerine göre daha kısadır. Teknik, tanı ve tedavi amaçlı aynı anda kullanılabilir.

Cerrah, tıpkı laparoskopik cerrahide olduğu gibi, ilgili alanı bir monitör yardımıyla izleyerek konforlu bir şekilde oluşan tümörü çıkarabilir.

Tümör ameliyatları genellikle genel anestezi altında yapılır ve hastanın ameliyat sonrası bakım süreci, yapılan cerrahinin türüne, tümörün konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Ameliyat sonrası dönemde, hastaların düzenli olarak doktor kontrollerine gitmesi ve önerilen takip programına uyması önemlidir. Ayrıca, ameliyat sonrası dönemde hastaların fiziksel aktivitelerini ve beslenme düzenlerini doktorlarının önerileri doğrultusunda ayarlamaları gerekebilir.