Hipospadias, erkek çocuklarında idrar deliğinin normalde penis ucunda olması gerekirken, penisin alt kısmında bir yerde bulunması durumudur. Bu durum, idrar kanalının penisin uç kısmı ile idrar deliği arasında tam olarak oluşmamasından kaynaklanmaktadır. Hipospadias, idrar deliğinin penisin neresinde bulunduğuna göre sınıflandırılmakta ve genellikle cerrahi müdahale gerektiren bir durumdur. Erkek çocuklarda en sık rastlanan ve ameliyatın en başarılı olduğu grup distal hipospadias hastalarıdır. Distal hipospadias, idrar deliğinin penis ucuna çok yakın olmasına (glandüler hipospadias) ve penis ucu ile gövdesinin birleştiği kısımda olmasına (koronal hipospadias) verilen genel isimdir. Bunun yanı sıra, idrar deliğinin penisin daha aşağı kısmında olduğu hipospadiaslar da bulunmaktadır ve bunların ameliyatı daha zor olmaktadır.

Halk arasında "peygamber sünnetli" ya da "doğuştan sünnetli" olarak da bilinen hipospadiaslı çocuklarda sünnet derisinin ön kısmı gelişmemiş, arka kısmında ise sünnet derisi bulunmaktadır. Bu durum, ereksiyon sırasında peniste eğrilik oluşmasına sebep olabilmektedir. Bu nedenle hipospadias ameliyatı esnasında bu eğrilik de düzeltilmektedir.

Hipospadiasın nedeni bilinmemekle birlikte, doğumsal bir durum olduğu kabul edilmektedir. Yaklaşık her 300 erkek çocuktan birinde görülen hipospadias, bebeğin doğumundan sonra dikkatli bir muayene ile teşhis edilebilmektedir.

Hipospadias sadece cerrahi müdahale ile düzeltilebilmektedir. Hipospadias ameliyatı, erkek çocuğun 2-6 yaşından önce, yani henüz cinsel kimliği oluşmamışken yapılmalıdır. Cerrahi müdahalede hipospadias ameliyatı için tanımlanmış yaklaşık 500 civarında farklı teknik bulunmaktadır. Hipospadias ameliyatı kesinlikle çocuk ürolojisi uzmanları ya da deneyimli çocuk cerrahları tarafından yapılmalıdır. Plastik cerrahlar, ürologlar ve genel cerrahlar her ne kadar bu ameliyatı iyi yapacaklarını iddia etseler de, uzman kişiler tarafından yapılmayan ameliyatların yaklaşık üçte biri istenmeyen sonuçlarla son bulmaktadır.

Hipospadias ameliyatının amacı, idrar deliğinin penisin uç kısmına, yani normalde olması gereken yere getirilmesidir. Ameliyat esnasında hem dikiş hem de yama yöntemi kullanılmaktadır. İlk olarak peniste dikiş yöntemi ile bir idrar kanalı oluşturulmakta, sonrasında ise dokunun daha sağlam olması amacıyla üzerine tek katman halinde yama getirilmektedir. Durumun ağırlığına göre ameliyatın ardından çocuk sünnet edilebilmekte veya çocuğun sünnet derisi yama amacıyla kullanılabilmektedir.

Hipospadias ameliyatında uzman olan cerrahlar, günümüzde erkek çocuğunu ameliyat ettikleri gün içerisinde taburcu edebilmekte ve hastanede kalmasına gerek duyulmamaktadır. Çocuğun pansumanı ameliyattan yaklaşık üç gün içinde açılmakta ve ameliyattan bir hafta sonra da iyileşme için gerekli olan stent (sonda) çekilmektedir. Ameliyat edilen bebeklerde iki bez kullanılarak sonda ile eve gönderilebilmektedir. Ameliyat edilen büyük çocuklarda ise sonda penisin baş kısmına yakın olarak kesilmekte ve çocuk hemen ardından sondadan idrarını yapabilmektedir.

Tecrübesiz cerrahlar tarafından yapılan ameliyatlarda çocukta istenmeyen durumların oluşma olasılığı oldukça yüksektir. Bu komplikasyonlar arasında en sık görüleni, idrar deliğinin penisin uç kısmına getirilmesi esnasında dikişin bir yerde açılması sonucu idrarın birden fazla delikten gelmesi, yani fistül gelişimidir. Böyle bir durum olduğunda çocuğa herhangi bir müdahalede bulunmak için en az altı ay geçmesi gerekmektedir. Bu durum, cerrahide en kolay düzeltilecek istenmeyen durumlar arasındadır. Bunun dışında, çocukta ameliyat sonrasında dikişlerin tamamen açılması, kanama, darlık ve peniste eğrilik gibi başka komplikasyonlar da görülebilmektedir.

Hipospadias ameliyatı, çocuğun hem fiziksel hem de psikolojik sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. İdrar kanalının normal bir konuma getirilmesi, çocuğun ileride yaşayabileceği olası idrar yolu enfeksiyonları ve cinsel fonksiyon bozukluklarının önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca, penisteki eğriliğin düzeltilmesi, ileride yaşanabilecek estetik ve fonksiyonel sorunların da önüne geçer.

Hipospadias ameliyatlarının başarı oranı, cerrahın tecrübesi ve kullanılan yönteme bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak, deneyimli cerrahlar tarafından yapılan ameliyatlarda başarı oranı oldukça yüksektir. Cerrahi müdahale sonrasında çocuğun düzenli olarak takip edilmesi ve olası komplikasyonların erken dönemde tespit edilip tedavi edilmesi, ameliyatın uzun vadeli başarısını artırmaktadır.

Hipospadiaslı çocuklarda sünnetin, ameliyat öncesinde yapılmaması önerilir. Sünnet derisi, hipospadias ameliyatı sırasında idrar kanalının yeniden oluşturulması ve penisteki eğriliğin düzeltilmesi için kullanılabilir. Bu nedenle, hipospadiaslı çocuklar doğmadan önce veya doğduktan sonra sünnet edilmemelidir. Cerrahi müdahale sonrasında ise çocuk sünnet edilebilir, böylece idrar kanalının ve penisin normal fonksiyonları korunmuş olur.

Sonuç olarak, hipospadias ameliyatı, çocuğun sağlığı ve gelecekteki yaşam kalitesi açısından büyük önem taşıyan bir cerrahi müdahaledir. Bu ameliyatın, alanında uzman cerrahlar tarafından yapılması ve ameliyat sonrasında çocuğun düzenli takip edilmesi, başarılı sonuçlar elde edilmesini sağlar.